Jaarverslag 2022
Inhoud
Voorwoord
1. Bestuur
1.1 Algemeen Bestuur
1.2 Dagelijks Bestuur
2. Presentie en ontmoeting
2.1 Taakgroep Kerk & Samenleving
2.2 Taakgroep Missionaire Presentie
3. Oecumenische ontmoetingen
4. Communicatie
Bijlagen:
bijlage 1: overzicht aangesloten kerken op 31 december 2022
bijlage 2: samenstelling Algemeen Bestuur op 31 december 2022
Voorwoord
Voor u ligt het inhoudelijke jaarverslag van de Raad van Kerken Amersfoort over 2022.
We beperken ons tot hoofdpunten.
Ook 2022 was een Coronajaar, maar geleidelijk werd het gewone leven hervat.
Een grote schok was het uitbreken van de oorlog in de Oekraïne, eind februari, en de toestroom van vluchtelingen, ook naar onze stad.
Een ander probleem dat onze aandacht vroeg deze zomer, was de crisis rondom de noodopvang in Ter Apel, die ook asielzoekers naar Amersfoort bracht.
Van andere aard was de zorg begin 2022 om de energieprijzen die torenhoog stegen; reden om de solidariteitsactie ‘Amersfoort geeft warmte’ te organiseren.
Hierover vindt u meer in dit jaarverslag.
Er verschijnt een apart financieel jaarverslag over 2022; dat wordt apart gepubliceerd op onze website www.raadvankerkenamersfoort.nl.
Anna Walsma, voorzitter
Wiebo Spoelstra, vicevoorzitter
Huib Klamer, secretaris
april 2023
1. Bestuur
1.1 Algemeen Bestuur
Samenstelling
Het Algemeen Bestuur (AB) van de Raad van Kerken Amersfoort (RvK) bestaat uit vertegenwoordigers van de aangesloten kerken (zie voor een overzicht de bijlagen 1 en 2).
De volgende wijzigingen vonden plaats:
– Nieuwe lid van het Algemeen Bestuur werd: Martine Boogaard van Kruispuntkerk Vathorst; het Kruispunt trad ook toe als lid-kerk van de Raad.
– Nanny Benjamins, afgevaardigde van de Evangelische Gemeente De Ark, trad terug uit het AB vanwege pensionering. Ze is inmiddels opgevolgd door Tineke Muganda.
– Gerjan van de Weg trad toe tot Algemeen en Dagelijks Bestuur en houdt zich speciaal bezig met verbetering van de communicatie.
– Wiebo Spoelstra kondigde aan zijn functie als vice-voorzitter van de Raad neer te leggen per 1 januari 2023. Hij zal worden opgevolgd door Irene Vriens, die al eerder lid was van het Algemeen Bestuur van de Raad.
Inhoudelijke gesprekken in de vergaderingen
In 2022 werd viermaal vergaderd, waarvan eenmaal via zoom. In elke vergadering vond steeds een inhoudelijk gedachten-uitwisseling plaats over een onderwerpt. Thema’s waren: aandacht voor ouderen en jongeren; het geloof van onze jeugd; pitch over jongeren en de kerk; leven met een dochter met een ernstige psychose.
Gert Hunink verzorgde een pitch over de vraag hoe jeugd meer te betrekken bij kerken. Dit leverde zoveel enthousiasme op dat een vervolgbijeenkomst voor jongerenwerkers werd georganiseerd op 7 december, waaraan ca 30 personen deelnamen uit de hele stad en uit diverse kerken. Er bleek behoefte om contact te onderhouden en meer met elkaar te ondernemen. Op 5 januari 2023 kwam een kerngroep bijeen en op 23 februari werd een bijeenkomst gehouden voor de grotere groep.
Naast deze inhoudelijke gesprekken stonden activiteiten op de agenda, aangedragen vanuit Dagelijks Bestuur (DB) of de Taakgroepen. Ook wisselden bestuursleden actuele, relevante informatie uit. Met een avondgebed werden de vergadering begonnen en afgesloten.
Aandachtspunten in het verslagjaar
Veel aandacht ging in 2022 uit naar de problematiek rondom vluchtelingen en de stijgende energiekosten. Lees daarover meer in de volgende paragraaf.
-De oorlog in de Oekraïene
Na het uitbreken van de oorlog op 24 februari organiseerden kerken in de St Joriskerk op 27 februari spontaan een gebedsbijeenkomst met daarin ook veel deelnemers uit andere kerken.
Op zondagmiddag 24 april (de zondag van orthodox Pasen) organiseerde de Raad een gezamenlijke oecumenische gebedsdienst voor en met Oekraïense vluchtelingen in onze stad. Aansluitend vond een geanimeerde ontmoeting plaats in de tuin van de St Franciscus Xaveriuskerk.
-Relatie met project SchuldHulpMaatje (SHM)
SHM oriënteert zich op haar toekomst. SHM valt juridisch onder de Stichting Raad van Kerken Amersfoort, maar functioneert verder geheel zelfstandig. Op verzoek van SHM vonden enkele oriënterende gesprekken plaats over de plaats van het project binnen en de relatie tot de Raad. De relatie zal worden versterkt.
-Relatie met migrantenkerken
Op 21 februari 2018 nam de voorzitter van de Raad het rapport Migrantenkerken in Amersfoort in ontvangst dat de ChristenUnie opstelde. Dit jaar kreeg onze relatie met de migrantenkerken minder aandacht (zoals bij de Kroonbede in 2021).
-Huisregels begraafplaats Rusthof
Onze voorzitter was betrokken bij het overleg van de gemeente Amersfoort over nieuwe huisregels voor de begraafplaats Rustoord, naar aanleiding van grote opheft die ontstond over het ontbreken van respect (door fotografie en filmen) rondom kindergraven).
1.2 Dagelijks Bestuur
Het Dagelijks Bestuur kwam regelmatig bijeen, besprak dagelijkse zaken, bereidde de vergadering voor van het Algemeen Bestuur, gaf uitvoering aan de genomen besluiten en sprak over de bemensing van Dagelijks en Algemeen Bestuur.
2. Presentie en ontmoeting
2.1 Taakgroep Kerk & Samenleving
Steun aan Oekraïense vluchtelingen
Op 15 maart stuurde de Taakgroep een email aan kerken hoe zij concreet hulp konden aan vluchtelingen op de locaties aan de Zonnehof en Plotterweg.
Leefgeld asielzoekers uit Ter Apel
De gemeente Amersfoort heeft gedurende zes weken – van 8 juli tot 12 augustus – noodopvang geboden aan ca 100 asielzoekers uit Ter Apel. In een sporthal in Zielhorst werd een slaapplek aangeboden, met gelegenheid tot toilet/douche en met drie maaltijden per dag (bed, bad en brood).
Amersfoortse kerken hebben wekelijks een klein leefgeld uitgedeeld aan vluchtelingen, die hier tijdelijk verbleven.
Verslag ‘Een Iraanse jongeling in Amersfoort’
Op 25 november in de Fonteinkerk werd het verhaal van een Iraanse jongeling gepresenteerd. De Johanneskerk vertelde over hun ervaringen met de plotselinge komst van een Iraanse ongedocumenteerde jongeman, en concreet over de inzet en hulp van kerkleden, wat uiteindelijk zou leiden tot een verblijfsvergunning. Het verslag kan een handreiking bieden aan kerken die te maken krijgen met soortgelijke situaties.
Initiatief Stichting GAVE voor een House of Joy
Dit gaat activiteiten aanbieden voor asielzoekers in Amersfoort, in een gehuurde ruimte, dichtbij het AZC (het voormalige ‘Vlinderhuis’). Enkele kerken zijn inmiddels partner in dit project, dat open staat voor alle kerken.
Actie herverdeling energiekostencompensatie ‘Amersfoort geeft warmte’
Begin van 2022 werd duidelijker dat voor veel huishoudens de energierekening onbetaalbaar werd. De Rijksoverheid gaf alle huishoudens een compensatie van €400 maar ook deze aanvulling zou voor velen onvoldoende zijn om het warm te stoken. Zoals ook in een aantal andere gemeenten, startten kerken in Amersfoort een actie om hen te helpen. Mensen die vonden dat ze het ‘goed genoeg’ hadden om de energiecompensatie te kunnen missen, konden een donatie geven aan mensen, die door de stijging van energiekosten niet rondkomen.
Na een vooraankondiging aan de Amersfoortse Raad van Kerken op 4 februari werd de actie voorbereid door een Initatiefgroep die de actie concreet vorm ging geven. Er werden leden voor een Comité van Aanbeveling gezocht en gevonden, flyers werden geschreven, ontworpen en geprint, en een persbericht gemaakt.
Op 1 maart 2022 werden kerken opgeroepen om aan de actie mee te werken door deze onder de aandacht te brengen van kerkleden. Dit werd ondersteund met publiciteit vanuit de Initiatiefgroep.
Allereerst via berichten op de site van de Raad van Kerken Amersfoort. Op 2 maart verscheen een interview met Hetty van Berkum – lid van de Initiatiefgroep – op de Kerkpagina van StadAmersfoort, op 7 maart gevolgd door een foto met uitvoerig onderschrift in het AD/AmersfoortseCourant.
Overzicht: verloop inkomsten actie Amersfoort geeft warmte
| 8 april 2022 | 31 oktober 2022 | 31 december 2022 |
| € 64.000 | € 83.000 | € 148.970 |
De aanvankelijke bedoeling was dat de actie zou duren van 6 maart tot 10 april. Op 8 april was een fotomoment bij de Koppelpoort waar we ‘live’ konden laten zien dat de actie op dat moment € 64.000 had opgeleverd.
Maar ook na 6 maart bleven mensen doneren. Toen na de zomer duidelijk werd dat huishoudens opnieuw een compensatie zouden krijgen van tweemaal € 190, besloot de Initiatiefgroep, ook op verzoek van diverse kerken, om de actie voort te zetten. Daarover werden de kerken op 31 oktober bericht; op dat moment waren de inkomsten inmiddels tot € 83.000 gestegen.
De voortzetting van de actie leidde tot een nieuwe stroom van donaties; de ontvangsten stegen in de laatste twee maanden van 2022 met 79% tot € 148.970 (ultimo 2022)
Conferentie kinderarmoede
De Taakgroep was partner van het Spiritueel Cultureel Centrum in de conferentie Kinderarmoede op 12 november. Met een lezing van armoedeactivist Vanessa Umboh, bijdragen van wethouder Nadya Aboyaakoub-Akkouh en diaconaal werker Jennie Harmelink, en een interview met minister Carola Schouten door dagvoorzitter Tijs van den Brink.
Contacten
– De Taakgroep onderhoudt diverse contacten, bijvoorbeeld Schuldhulpmaatje, PactSamSam, voedselbank, inloophuizen, diaconieën.
– De Taakgroep schreef een brief aan de nieuwe Gemeenteraad, en ging daarbij in op de onderwerpen zelfredzaamheid, samenleven en verduurzamen.
– DAC (Diaconaal Aandacht Centrum)
De RvK gaf een financiële bijdrage aan het DAC (Diaconaal Aandacht Centrum) van E 1.500.
– De Taakgroep heeft een vertegenwoordiger in de Cliëntenraad van de gemeente Amersfoort.
Het Netwerk 033Groenekerken
Het Netwerk maakte op 21 april kennis met ambtenaren van de gemeente Amersfoort die bezig zijn met verduurzaming van de stad. Deze kennismaking vloeide voort uit het gesprek dat de klimaatpelgrims (op weg naar Glasgow) hadden met wethouder Cees van Eijk tijdens hun bezoek aan Amersfoort in oktober 2021.
Groene Kerken vertelden wat (Groene) kerken doen aan verduurzaming, en gingen met gemeenteambtenaren in gesprek om raakvlakken en kansen te inventariseren. Deze eerste kennismaking leidde tot eerste vervolgcontacten.
2.2 Taakgroep Missionaire Presentie
2022 was helaas het jaar dat de oorlog in Oekraïne uitbrak.
Om onze betrokkenheid met het Oekraïense volk te laten zien én ons eigen volk tot gebed op te roepen zijn er twee bijzondere bijeenkomsten georganiseerd zoals aangegeven bij par 1.1. (Algemeen Bestuur):
- Zondagavond 27 februari een gebedsbijeenkomst van alle kerken in Amersfoort. Honderden mensen vulden de St. Joriskerk voor gebed, bemoediging, muziek en ontsteken van kaarsjes.
- Zondag 24 april een gebedsbijeenkomst met en voor Oekraïners. Een deel van de gebeden en muziek werden door Oekraïense vluchtelingen verzorgd
De Taakgroep heeft door omstandigheden géén vergaderingen gehad maar wel de volgende activiteiten wederom of voor het eerst georganiseerd:
– GVO (godsdienstig vormingsonderwijs) op openbare basisscholen
Het (volledig gesubsidieerde) vormingsonderwijs voor – gewoonlijk – de hoogste groepen van het openbaar basisonderwijs heeft vijf poten: rooms katholiek, protestant (PCGVO), humanistisch (HVO), islamitisch en hindoeïstisch.
De RvK-A heeft de rol van zendende instantie, is het ‘geestelijk onderdak’ voor de vakdocenten (spirituele ondersteuning) en wil het PCGVO promoten. Door de pandemie was contact met scholen en docenten erg lastig.
– Momentum
De Sint-Joriskerk werd op zondagmiddagen geopend voor toeristen en winkelend publiek in de periode van medio juli tot medio oktober met twee keer per middag een ‘Momentum’; een liturgisch moment van 20 minuten met veel muziek, in het koor van de kerk. De kerkelijke wijkgemeente van de St. Joris was gestart met ‘Schuilkerk’, iedere zondagmiddag was de kerk open voor rust en reflectie. Deze middagen draaien op een groot aantal vrijwilligers en tal van (semi)professionele musici werken belangeloos mee. Bijna heel 2022 was de binnenstadkerk dus op zondagmiddag open voor publiek. Dit voorzag in de grote behoefte van rust en bezinning in deze onzekere periode.
-Amersfoort Aangenaam
Een nieuwe activiteit is Amersfoort Aangenaam. Vier keer per jaar organiseert de gemeente Amersfoort een ontmoeting met Amersfoorters die naar deze stad zijn verhuisd. Er is dan in de St. Joriskerk een ‘markt’ waar alle verenigingen en activiteiten getoond worden. Als Raad van Kerken Amersfoort staan wij op deze markt om de kerken te vertegenwoordigen. Er worden folders en pepermunten uitgedeeld. De folder verwijst naar de (website) van de kerken. De nieuwkomers krijgen zo informatie en kunnen zich oriënteren op het kerkelijk leven in Amersfoort. |
In 2022 hebben onze vertegenwoordigers drie keer op deze markt gestaan. Het is een activiteit die bevalt en zinvol is dus we willen hier ook in 2023 mee doorgaan.
3. Oecumenische ontmoetingen
– Kroonbede op 19 september in de Heilige Kruiskerk
Thema was: Inclusief samenleven, iedereen is welkom. Voorgangers was Martin Snaterse.
– Vredesweek 17-26 september
– 4 mei herdenking
Op 4 mei is namens de Raad een krans gelegd bij monument De Stenen Man.
– Pastoresontmoeting
In december vond een pastoresbijeenkomst plaats met Bert Westerhuis van Stichting De Hoop.
– Evensongs
Ook dit jaar vonden op zondagmiddagen in de St Joriskerk twaalfmaal ‘choral evensongs’ plaats (een Engelse traditie). Met name op zondagen in de Adventstijd, enkele zondagen in de 40-dagenttijd, rond Pinksteren en de Vredesweek.
4. Communicatie
– PR-beleid
Ons nieuwe DB-lid Gerjan van de Weg heeft opnieuw gekeken naar het eerdere advies uit 2019. Dit heeft geleid tot een nieuwe communicatiestrategie, een vernieuwde website, gebruik van nieuwe media – met name Facebook – en mooiere posters.
– Website geloven033.nl
De RvK-A heeft een eigen website voor Amersfoorters die op zoek zijn naar God, geloof of kerk. Deze dient voornamelijk ter ondersteuning van de missionaire activiteiten van de Raad.
– Website Zindex033
De Raad steunt de oecumenische website Zindex033, die is ontwikkeld door Het Brandpunt, waarop kerken hun activiteiten kunnen plaatsen
– Kerkpagina huisaanhuisblad StadAmersfoort
Tweewekelijks verschijnt onder verantwoordelijkheid van de Raad de kerkpagina, met bijdragen van en over de Amersfoortse kerken. Concreet is hiervoor een redactie gevormd; eindredacteur is Jasper van den Bovenkamp.
Bijlage 1 Overzicht kerken, aangesloten bij de Raad van Kerken Amersfoort, op 31 december 2022
Baptistengemeente Amersfoort
Christelijke Gereformeerde Kerk
Evangelische Gemeente De Ark
Classis Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt (GKV):
De Lichtkring (GKv de Horsten en Emiclaer), Boogkerk (GKv Nieuwland), De Ontmoetingskerk (GKv Vathorst) De Schaapskooi (GKv Amersfoort Oost), De Kandelaar (GKv Amersfoort Centrum) De Martuskerk (GKv Amersfoort Zuid),
De Westerkerk (GKv Amersfoort West)
Johanneskerk (Doopsgezind, Remonstrants en Vrijzinnig Protestants)
Korps Leger des Heils te Amersfoort
Kruispunt, Vathorst (samenwerking PKN, Christelijk Gereformeerde Kerken en Nederlands Gereformeerde Kerken)
Nederlands Gereformeerde Kerk (NGK):
NGK Amersfoort-Noord, NGK Amersfoort-Zuid
Orthodoxe Parochie Amersfoort
Oud-katholieke Parochie van de H. Georgius
Protestantse Gemeente Amersfoort (PGA):
Adventkerk, Bergkerk, De Bron, De Brug, De Hoeksteen, Emmaϋskerk, Fonteinkerk,
Nieuwe Kerk, Sint-Joriskerk, Lutherse kerk ‘De Amersfoortse Zwaan’
Protestantse Gemeente Hoogland/Amersfoort-Noord:
De Inham, Veenkerk
Rooms-Katholieke Kerk Onze Lieve Vrouw van Amersfoort (OLVA):
Sint Ansfridus, Sint Joseph, Sint Martinus, Sint Franciscus Xaverius, Wijkherberg Heilige Geest
Oecumenisch:
Het Brandpunt, De Herberg
Bijlage 2: Samenstelling Algemeen Bestuur Raad van Kerken Amersfoort, op 31 december 2022
Dagelijks Bestuur:
A. (Anna Walsma Voorzitter
W. (Wiebo) Spoelstra Vicevoorzitter, afgevaardigde namens de PGA
K.J. (Kees) Hummelen 1e Penningmeester
H.K. (Huib) Klamer Secretaris, portefeuillehouder voor Taakgroep Kerk & Samenleving
H. (Rita) Hunink-Sterken portefeuillehouder voor Taakgroep Missionaire Presentie
G. (Gerjan) van de Weg lid, belast met communicatie
Algemeen Bestuur:
H.G. (Hetty) van Berkum Afgevaardigde classis Geref.Kerk Vrijgemaakt
A. (André) Dijkshoorn Afgevaardigde Oud Kath.Parochie H.Georgius
L. (Lydia) Janssen Afgevaardigde Oud Kath.Parochie H.Georgius
Secundus
K. (Kees) Klapwijk Afgevaardigde classis Geref.Kerk Vrijgemaakt
R. (Rob) van der Laan Afgevaardigde Prot. Gem. Amersfoort-Noord/Hoogland R. S.E. S. (Susien) Lenselink Afgevaardigde DoReVp
(Doopsgezinden, Remonstranten, Vrijzinnig Protestanten)
I. (Ineke) van de Meijden-Visser Afgevaardigde Leger des Heils, korps Eemland
L. (Linda) Rook-Ypey Baptistengemeente Amersfoort
H. (Hans) Wels Afgevaardigde DoReVp
Secundus
M. (Marnix) Niemeijer Afgevaardigde Ned. Geref. Kerk Amersfoort-Noord
F. (Freddy) Gerkema Afgevaardigde Ned Geref. Kerk Amersfoort-Noord
Secundus
W. (Wim) van Rijnswou Afgevaardigde Ned. Geref. Kerk Amersfoort-Zuid
A. (Angelique) Liebens Afgevaardigde Parochie OLVA
Medewerkers:
– Jasper van den Bovenkamp, eindredacteur Kerkpagina
– Cees Manni, 2e penningmeester
– Bart Verreijt, beheerder website